Cep telefonları, bilgisayarlar, televizyonlar, ev aydınlatmaları gibi birçok teknolojik aletten maruz kalınan mavi ışık için uzmanından uyarı geldi.

Başta çocuklar olmak üzere işi gereği de birçok insan günlük hayatta cep telefonu, bilgisayar ve tabletlerden yayılan mavi ışığa maruz kalıyor. Evlerde kullanılan LED televizyonlar ve aydınlatmadan da kaçamadığımız mavi ışık peşinde birçok hastalığı getiriyor. Gündüzleri insanların uyanık kalmasında yardımcı olan mavi ışıktan korunulması gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Göktuğ Demirci, mavi ışığın uyku düzenini sağlayan melatonin hormonunun azalttığını dile getirdi. Demirci, “2050 yılında dünyanın yarısının miyop, yani uzağı göremeyen olması bekleniyor” dedi.

“Uyku düzenini bozuyor”

Mavi ışığın aslında insanlar için tamamen zararlı olmadığını, gündüzleri uyanık kalınmasını sağlandığına dikkat çeken Doç. Dr. Göktuğ Demirci, “Çocuklarda, yapılan bir takım çalışmalarda miyopiyi geciktirdiği söyleniyor. Ancak uyumamızı sağlayan melatonin hormonunu durduruyor. Melatonin hormonu sıfırlandığında bizim uyku düzenimiz bozuluyor. Uyanık kalmamızı sağlayan bir ritim var ve mavi ışık aldığımızda melatonin hormonumuz sıfırlanıyor, biz bu yüzden uykumuzu iyi alamıyoruz. Asıl problem uykumuzu alamadığımızda başlıyor ve kortizol seviyemiz artıyor.

Kortizol seviyemiz arttığı zaman kilo alıyoruz, depresyona giriyoruz, ‘uykumu aldım’ diyoruz ama yorgun uyanıyoruz. Bunların nedeni gece boyunca baktığımız cep telefonları, tabletler veya beyaz LED’ler. Evlerde kullanılan beyaz LED’lerde mavi ışık daha fazla. Halbuki sarı LED kullanılırsa, bu mavi ışığı azaltacaktır ve bizim uykumuzu daha rahat almamızı sağlayacaktır. Mavi ışıktan geceleri korunmamız lazım” diye konuştu.

“Kanseri artırabilir: Erkeklerde prostat, kadınlarda meme”

Uluslararası Uzay İstasyonu’nun yapay ışıklandırma yapılan şehirleri incelediğini belirten Doç. Dr. Göktuğ Demirci, “Yapay ışıklandırmanın çok yapıldığı şehirlerde erkeklerde prostat, kadınlarda ise meme kanserinin daha fazla olduğu gösterilmiştir. Bu kesinlikle bundan demek değil ancak böyle bir bilimsel veri de var. Mavi ışıktan kesinlikle korunmamız gerekiyor” dedi.

Mavi ışıktan nasıl korunacağız?

Mavi ışıktan korunmanın yollarını anlatan Demirci, şunları söyledi:

“Mavi ışıktan korunmak için özel mavi filtreli gözlükler var. Cep telefonlarımızda da mavi ışık filtresi var. Çocuklarda mavi ışığa çok daha fazla dikkat etmemiz gerekiyor. Çocukların odasına elektronik alet sokmayacağız, televizyon koymayacağız, cep telefonlarına süre koyacağız, ‘bakma’ diyeceğiz ve filtre açacağız. Bir takım uygulamalar var ve 20 dakikada 1, 20 metre uzağa 20 saniye bakmak gerektiğini hatırlatıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün önerisi çocuklara ekransız ve elektronik ortamdan uzak odalar yapmamız. Telefon, tablet, televizyon ve LED’lerde mavi ışık filtremizi kullanalım. Evdeki ışıklandırmamızda da daha çok sarı LED’i tercih edelim.”

“2050 yılında dünyanın yarısı miyop olabilir”

İnsanların dakikada 14 ya da 20 defa göz kırptığını ancak cep telefonu ve tabletlere bakanların bunu yapmadığını söyleyen Demirci, “Dolayısıyla göz kuruluğu yaşanıyor. Göz kuruluğu olduktan sonra, kornea dediğimiz saydam tabakada bir takım komplikasyonlar görülmeye başlanıyor. 2050 yılında dünyanın yarısının miyop, yani uzağı göremeyen olması bekleniyor. Bununla ilgili yapılan çalışmalar da ne kadar yakına bakarsak o kadar miyop olacağımızı gösteriyor. Japonya ve Uzak Doğu’da şu an miyop oranı yüzde 90, Afrika’ya baktığınızda ise bu yüzde 10. Dolayısıyla ne kadar çok yakına bakarsanız ve genetiğiniz o kadar miyopsa, o kadar miyop oluyorsunuz. Ne kadar yakına bakmazsanız o kadar daha az miyop oluyorsunuz” diye konuştu.